Fairtrade wspiera realizację Celów Zrównoważonego Rozwoju

W dniach 24-25 września 2019 w ramach trwającego w Nowym Jorku Zgromadzenia Ogólnego ONZ odbywa się polityczne forum wysokiego szczebla dotyczące zrównoważonego rozwoju. To doskonała okazja, aby podkreślić, w jaki sposób Fairtrade przyczynia się do realizacji zawartych w Agendzie Celów Zrównoważonego Rozwoju.


Cena minimalna Fairtrade stanowi zabezpieczenie dla ponad 1,7 miliona rolników i pracowników najemnych z 75 krajów świata, chroniąc ich przed spadkami cen na rynku i ryzykiem sprzedaży plonów za cenę znacznie niższą niż koszty zrównoważonej produkcji. Cena minimalna Fairtrade przyczynia się zatem do realizacji Celu 1: Wyeliminować ubóstwo we wszystkich jego formach na całym świecie. Jak przydatnym narzędziem jest cena minimalna Fairtrade, mogą poświadczyć choćby producenci kawy, którzy zmagają się z największym od ponad dekady kryzysem cenowym. Sprzedając kawę po cenie minimalnej Fairtrade, otrzymują za nią 30-40% więcej.


Fundusz akcesyjny Fairtrade udziela pomocy finansowej organizacjom drobnych producentów, które uzyskały już certyfikat Fairtrade lub są w trakcie certyfikacji. Do tej pory fundusz wsparł już ponad 250 tysięcy drobnych rolników z 18 krajów łączną kwotą około 450 milionów złotych. Działanie funduszu jest zbieżne z Celem 2: Wyeliminować głód, osiągnąć bezpieczeństwo żywnościowe i lepsze odżywianie oraz promować zrównoważone rolnictwo. Jednocześnie Fairtrade udziela organizacjom producentów wsparcia technicznego, dzięki któremu mogą one podnosić kompetencje w zakresie produkcji i sprzedaży.


Standardy Fairtrade przyczyniają się do realizacji Celu 5: Osiągnąć równość płci oraz wzmocnić pozycję kobiet i dziewcząt. Fairtrade zwalcza wszelkie form dyskryminacji, wykorzystywania seksualnego i przemocy ze względu na płeć. Jednocześnie promuje urlopy wychowawcze i rozwiązania, które wspierają kobiety w ciąży czy umożliwiają matkom karmienie piersią w pracy. Fairtrade prowadzi również szkoły liderek i wspiera finansowanie rozwoju kobiecych grup rolniczych z premii Fairtrade.


Dzięki Standardowi Fairtrade dla pracy najemnej ponad 200 tysięcy pracowników zatrudnionych przy produkcji herbaty, kwiatów, piłek nożnych czy tekstyliów pracuje w lepszych warunkach. Korzyści wynikające ze standardu Fairtrade przyczyniają się do realizacji Celu 8: Promować stabilny, zrównoważony i inkluzywny wzrost gospodarczy, pełne i produktywne zatrudnienie oraz godną płacę dla wszystkich ludzi. Można tu wymienić choćby prowadzenie rejestrów godzin pracy i nadgodzin, konieczność zawierania umów o pracę i umów tymczasowych, możliwość grupowej negocjacji podwyżek i wolność tworzenia związków zawodowych. Standard Fairtrade dla pracy najemnej reguluje również takie kwestie, jak konieczność zapewnienia pracownikom środków ochrony osobistej, prawidłowe obchodzenie się z materiałami niebezpiecznymi, dbałość o bezpieczny stan techniczny budynków, ustanowienie procedur wnoszenia skarg i zapewnienie opieki dzieciom pracowników.


Zakaz dyskryminacji i promowanie równości poprzez Standardy Fairtrade wspiera dążenie do osiągnięcia Celu 10: Zmniejszyć nierówności w krajach i między krajami. Fairtrade wspiera kobiety, młodzież i imigrantów zarobkowych, tak by brali aktywni udział w podejmowaniu decyzji dotyczących działania spółdzielni i plantacji. Standardy chronią ich również przed doświadczaniem przemocy ze względu na płeć i innych form dyskryminacji podczas rekrutacji, szkoleń czy przy podejmowaniu decyzji o awansach. Dzięki wsparciu technicznemu i udziałowi w szkoleniach przedstawiciele tych grup zyskują dodatkowe kompetencje i szanse na lepsze zarobki.


Fairtrade to jedyny system etycznej certyfikacji produktów, który wspiera realizację Celu 12: Zapewnić wzorce zrównoważonej konsumpcji i produkcji na całej długości łańcucha dostaw. Z jednej strony Fairtrade wspiera organizacje producentów, tak by działały zgodnie ze standardami środowiskowymi i społecznymi Fairtrade (np. poprzez zwalczanie zjawiska pracy dzieci i pracy przymusowej czy zakaz używania GMO do produkcji rolnej). Odrębny standard obowiązuje jednocześnie kupców i przetwórców, którzy posiadają certyfikat Fairtrade. Tak zwany Standard dla operatorów Fairtrade reguluje kwestię przejrzystości umów, płacenia co najmniej ceny minimalnej i premii Fairtrade, zgodności z przepisami prawa pracy, ochrony środowiska czy prefinansowania produkcji.


Zgodnie z Celem 13: Podjąć pilne działania w celu przeciwdziałania zmianom klimatu i ich skutkom Fairtrade wspiera drobnych rolników i pracowników najemnych, którzy dotkliwie odczuwają efekty kryzysu klimatycznego. Aby chronić środowisko i dbać o zachowanie bioróżnorodności, programy i standardy Fairtrade promują model rolnictwa odporny na skutki zmian klimatu. Zbieranie wody deszczowej do nawadniania, sadzenie drzew cieniodajnych, wykorzystywanie biogazu i paliw ze źródeł odnawialnych, wdrażanie modelu integrowanej ochrony roślin czy stosowanie nawozów organicznych – coraz więcej producentów Fairtrade podejmuje działania na rzecz ochrony środowiska naturalnego. Standard klimatyczny Fairtrade to pierwszy tego typu dokument, który włącza marginalizowanych rolników w rynek dobrowolnego handlu emisjami dwutlenku węgla.


Organizacja wewnętrzna i własne mechanizmy odpowiedzialności Fairtrade International są zgodne z założeniami Celu 16: Promować pokój i inkluzywne społeczeństwa, zapewnić wszystkim ludziom dostęp do wymiaru sprawiedliwości oraz budować na wszystkich szczeblach skuteczne i odpowiedzialne instytucje, sprzyjające włączaniu społecznemu. Fairtrade to jedyny system etycznej certyfikacji produktów, który w połowie należy do rolników i pracowników i jest przez nich współzarządzany. Tworzone w oparciu o standard Fairtrade spółdzielnie producenckie są demokratyczne, transparentne i włączające. Zrzeszenie w spółdzielniach wzmacnia pozycję rolników podczas negocjacji cen i warunków współpracy czy występowania o prefinansowanie produkcji. Rolnicy wspólnie decydują o tym, na co spółdzielnia przeznaczy premię Fairtrade.


Fairtrade łączy już ponad 1,7 miliona drobnych rolników, pracowników najemnych i rzemieślników z ponad 1600 organizacji z milionami konsumentów i aktywistów z całego świata. Wspólnie realizujemy Cel 17: Wzmocnić środki wdrażania i ożywić globalne partnerstwo na rzecz zrównoważonego rozwoju. W globalną kampanię Społeczności Przyjazne dla Sprawiedliwego Handlu zaangażowało się ponad 2 tysiące miejscowości, a także wiele szkół, uczelni wyższych, miejsc pracy i wspólnot wyznaniowych. Aby dokonywać prawdziwych pozytywnych zmian w życiu rolników i pracowników najemnych, Fairtrade współpracuje z ponad 4 tysiącami firm. Prowadząc rozmowy z władzami krajowymi i międzynarodowymi, Fairtrade wskazuje, że sprawiedliwe relacje handlowe są niezbędnym warunkiem zrównoważonego rozwoju.

Dzięki środkom z premii Fairtrade społeczności wiejskie mogą inwestować w rozwiązania przyczyniające się do realizacji innych Celów Zrównoważonego Rozwoju, takich jak Cel 3: Zapewnić wszystkim ludziom w każdym wieku zdrowe życie oraz promować dobrobyt, Cel 4: Zapewnić wszystkim edukację wysokiej jakości oraz promować uczenie się przez całe życie czy Cel 6: Zapewnić wszystkim ludziom dostęp do wody i warunków sanitarnych poprzez zrównoważoną gospodarkę zasobami wodnymi. Od czasu ogłoszenia Celów w 2015 rolnicy i pracownicy otrzymali łącznie ponad 2 miliardy złotych premii Fairtrade. Pieniądze te umożliwiły między innymi budowę szkół, ośrodków zdrowia czy zapewnienie dostępu do czystej wody pitnej.
Kelly Hawrylyshyn, Fairtrade International

Zrealizowano w ramach międzynarodowych projektów „Trade Fair, Live Fair: Raising Awareness and Mobilizing the European Public to Advance Consumption patterns that Nurture the Sustainable Development Goals” (finansowanego ze środków Unii Europejskiej) oraz “V4 Cooperation for moving forward fair trade as socially innovative economic model” (finansowanego z funduszu wyszehradzkiego). Za treść odpowiada Fundacja „Koalicja Sprawiedliwego Handlu” – Fairtrade Polska.

Data publikacji: 24 września 2019